Heel wat voedsel dat nog geschikt is voor consumptie verdwijnt op de afvalberg. En dat terwijl er in Vlaanderen steeds meer mensen in een kwetsbare financiële situatie leven en beroep moeten doen op noodvoedselhulp die aangeboden wordt door sociale organisaties. Maar nog te weinig van die sociale organisaties ontvangen voldoende gevarieerde voedseloverschotten, waardoor de vraag het aanbod vaak overstijgt. Vandaag engageren de Vlaamse overheid, lokale besturen en verschillende actoren van de voedselketen zich om het voedselverlies in Vlaanderen te verminderen!

Medio 2020 startte Dienstverlenende Vereniging Westhoek met een sociaal distributieplatform Foodsavers Westhoek. Dergelijk platform zamelt kwalitatieve overschotten (voeding en niet-voeding) in en herverdeelt ze naar sociale organisaties (bv. sociaal restaurant, sociale kruidenier,…) en zo tot bij mensen in armoede.

In de Westhoek wordt voedselhulp georganiseerd door de lokale besturen, caritasverenigingen en heel wat warme vrijwilligers. Voedselhulporganisaties worden vaak benaderd door lokale handelaars die bereid zijn om overschotten te schenken, maar vraag- en aanbod zijn niet altijd op elkaar afgestemd en het is soms moeilijk om de logistieke puzzel rond te krijgen. Signalen als deze gaven aan dat er een groot potentieel was voor een aanvullende regionale samenwerking die een boost kan geven aan het aantal schenkingen en daarmee de voedselafvalberg verkleint, meer mensen helpt en voor een diverser aanbod zorgt.

De eerste bouwstenen van die samenwerking werden gelegd in Diksmuide, Veurne, De Panne, Koksijde en Nieuwpoort, Alveringem en Koekelare. Dankzij de ondersteuning vanuit de Vlaamse Overheid, Leader Westhoek, de Nationale Loterij, de expertise via het West-Vlaamse netwerk Foodsavers en de samenwerking met Voedselbank West-Vlaanderen kon het sociaal distributieplatform Foodsavers Westhoek worden opgestart. Sinds 15 juni 2020 halen leerwerknemers elke werkdag kwalitatieve (voedsel)overschotten op bij lokale handelaars en supermarkten om de voedselhulporganisaties in de Westhoek te bevoorraden.

Sinds eind 2022 gaat Foodsavers Westhoek, samen met Food Act 13 en Foodsavers Regio Middenkust, nog een stapje verder en richt het zich voortaan ook op het inzamelen en herverdelen van non-food producten in samenwerking met speelgoedretailer Dreamland. Geretourneerd speelgoed uit de winkels en webshop van Dreamland, wordt bij Dreamland te Laekebeek opgehaald met eenvrachtwagen van InterWest vzw. Alles wordt gesorteerd, getest en indien mogelijk hersteld. Daarna verdelen de drie voedseldistributieplatformen het kwalitatieve speelgoed via hun lokale armoedeorganisaties aan kansarme gezinnen.

Midden 2023 konden we ook de Lo-Reninge, Mesen, Poperinge, Vleteren verwelkomen als deelnemende gemeenten aan deze samenwerking.

Het distributieplatform Foodsavers Westhoek realiseert een positieve maatschappelijke, economische en ecologische impact op diverse domeinen, verzamelt op een efficiëntere en grotere schaal voedseloverschotten en stelt deze ter beschikking aan de lokale (voedsel)hulpinitiatieven die zich richten naar mensen in armoede.

Het volledige actieplan kan je HIER inkijken. Ook het jaarverslag 2022 van Foodsavers Westhoek kan je consulteren.

De vele tonnen eetbare voedseloverschotten bij voedingsbedrijven, lokale handel en retail en landbouwers, maximaal naar menselijke consumptie kanaliseren en op deze manier economische, sociale, duurzame en ecologische voordelen genereren.

Een sterke samenwerking creëren tussen de deelnemende publieke en private partners om zo ondersteuning te bieden aan lokale sociale (voedsel)hulporganisaties in de Westhoek zodat meer mensen in armoede beter toegang krijgen tot kwaliteitsvolle, evenwichtige voeding.

Sociale tewerkstellingskansen creëren door de transport- en logistieke taken verbonden aan het operationele distributieplatform, zoveel als mogelijk te laten uitvoeren door leerwerknemers en hen te begeleiden in hun traject naar werk.

Door bovenstaande doelstellingen draagt Foodsavers Westhoek haar steentje bij aan de verwezenlijking van de SDG’s:

Sinds 1 juli 2021 is Foodsavers Westhoek een gesubsidieerd Leaderproject.

De doelstellingen zoals hierboven omschreven werden door Leader Westhoek behartigd. Daarnaast wil Foodsavers Westhoek het werkingsgebied de komende jaren uitbreiden naar 17 gemeenten en een tandje bijsteken wat betreft het inzetten van kwalitatieve voedseloverschotten voor voedselhulp.

Voedseloverschotten die namelijk worden geschonken door retail/supermarkten zijn omwille van commerciële redenen slechts beperkt houdbaar. Dit doet de vraag rijzen of er mogelijkheden zijn tot samenwerking met actoren die zich vroeger in de voedselketen situeren bv. landbouwers. Een monitoring van het Vlaamse Ketenplatform Voedselverlies wees uit dat de grootste verliezen zich situeren in de landbouw: 36% van de eetbare voedselreststromen in Vlaanderen. Een landelijke regio als de Westhoek is dus de ideale plek om te experimenteren met het valoriseren van voedseloverschotten voor humane voeding.